Nandyjskie nazwiska

[Borys Zamycki 30]

Było już trochę o nandyjskich imionach, teraz czas na nazwiska.

 

Nandyjskie nazwiska można pod względem pochodzenia z grubsza podzielić na:

 

• Nazwiska utworzone od zjawisk, rzeczy, zwierząt itp.

Przykłady: Tavad (Wiosna), Robkan (Lis), Talm (Dąb)

 

• Nazwiska utworzone od imion - w tym od imion dawno nieużywanych lub zagranicznych

Przykłady: Lin, Hypy, Ivan

 

• Nazwiska utworzone od zawodów lub funkcji

Przeważnie kończą się na -ar lub -er.

Przykłady: Degzar (Młynarz), Paruner (Baron), Felirar (Skryba)

 

• Nazwiska utworzone od cech

Często kończą się na -kud, rzadziej na -ar lub -er. Jeżeli nazwisko zostało utworzone od czasownika, może przybrać końcówkę imiesłowu czynnego -set lub biernego -ti.

Przykłady: Vattkud (Odważny), Epakivkud (Zapobiegliwy), Virkakud (Chłopięcy), Pygenset (Uciekający), Suurti (Uświęcony)

 

• Nazwiska utworzone od miejsc lub społeczności

Często kończą się na -ar, -er lub -kud.

Przykłady: Shodanar, Liher, Tanpenger

 

• Nazwiska utworzone od patronimików

Kończą się praktycznie zawsze na -sogar.

Przykłady: Aiguosogar, Igorsogar, Laihnosogar

 

• Nazwiska zagranicznego pochodzenia

Nie ma uniwersalnej zasady nandyzacji takich nazwisk. Mogą funkcjonować w formie niezmienionej (np. Grutin, Abbot) lub dostosowanej do nandyjskiej pisowni (np. Romanaav, Vettari).

Zdarzają się jednak przypadki gramatycznej nandyzacji zagranicznych (zwłaszcza brodryjskich) nazwisk, które odmieniają się przymiotnikowo - nandyzacja polega w tym przypadku na dodaniu typowo nandyjskiej końcówki -kud. Przykłady: Zamyckud (Zamycki), Nevkud/Nevskud (Newski), Dostojevkud (Dostojewski).

Jeżeli dane zagraniczne nazwisko zostało utworzone od nazwy jakiegoś miejsca lub zawodu, to niekiedy dodawana jest mu końcówka -ar lub -er. Przykłady: Balmutar (Bałmucki), Noklezar (Noklezyjski).

 

• Nazwisk szlacheckie

Nazwiska szlacheckie (nazwy rodów) tworzone są w zasadzie tak jak wszystkie inne nazwiska - czyli od nazw zjawisk, rzeczy, zwierząt, imion, zajęć, cech itp. lub od słów zagranicznych. Cechą charakterystyczną nandyjskich nazwisk szlacheckich jest jednak obecność przyimków poprzedzających nazwisko:

- noin jako "z rodu", np. Aleksana noin Dostojevkud - Aleksandra z rodu Dostojewskich

- loi jako "pan na", np. Voris loi Hipshangu - Borys, pan na Hipshangu

- noin (...) e loi (...) jako połączenie powyższych, np. Peetri noin Romanaav loi Batavkud Russa - Piotr z rodu Romanowów, pan na Rusi Batawskiej

 

Należy pamiętać, że w języku nandyjskim (podobnie zresztą jak w wieku językach naturalnych), sens nazwiska może często nie być widoczny na pierwszy rzut oka, ponieważ nazwiska były nierzadko tworzone od regionalizmów lub wyrazów, które obecnie są zapomnianymi archaizmami.

W Nan Di, nazwiska były stosowane już w głębokiej starożytności. Jednak w formie w jakiej używane są obecnie, zaczęły być stosowane dopiero w XIX wieku, kiedy to zaczęto je powszechnie nadawać i dziedziczyć w ten sam sposób w całym kraju. Do XVIII wieku brak było bowiem jednolitych reguł - sposób nadawania i dziedziczenia nazwiska zależał od regionu oraz warstwy społecznej.

Obecnie Nandyjczycy stosują imię i nazwisko. Nazwisko jest dziedziczone zwykle od ojca. Kobiety po zamążpójściu przeważnie zmieniają swoje pierwsze nazwisko na nazwisko męża i zachowują formalnie nazwisko panieńskie jako drugie nazwisko, jednak przedstawiają się wyłącznie nazwiskiem męża. Drugie nazwisko funkcjonuje tu trochę jak drugie imię w nieistniejącym realu, które zazwyczaj nie jest stosowane poza dokumentami.

Edytowane 22 Marca przez Borys Zamycki

[Peetri Romanaav 439]

Warto też dodać do nazwisko dostosowanych nazwisko "Vettari", skoro Maarik chciał żeby tak było przetłumaczone to można je tu dorzucić. 😉

[Peetri Romanaav 439]

Nie lubię pisać posta pod postem, ale proponuję dodania nazwisk „szlacheckich” takich jak:

- noin odpowiadające realowemu von

- loi odpowiadające realowemu zu

- noin (nazwisko) e loi (drugie nazwisko) odpowiadające von und zu

Nie pamiętam dokładnie działania von und zu ale wydaje mi się to bardzo ciekawe. Trochę urozmaicimy język. 😉

[Borys Zamycki 30]

Proponuję zrobić tak:

- noin jako "z rodu", np. Aleksana noin Dostojevkud - Aleksandra z rodu Dostojewskich

- loi jako "pan na", np. Voris loi Hipshangu - Borys, pan na Hipshangu

- noin (...) e loi (...) jako połączenie powyższych, np. Peetri noin Romanaav loi Batavkud Russa - Piotr z rodu Romanow, pan na Rusi Batawskiej